niedziela, 30 czerwca 2019

Borderline, czyli ,,Osobowość z pogranicza"

Właśnie...ale z jakiego pogranicza? Co to w ogóle jest ten cały ,,Borderline"?

Definicja:
Borderline z angielskiego tłumaczymy jako właśnie osobowość z pogranicza. Jest to nazwa na jeden z podtypów zaburzeń osobowości. Dokładniej, borderline jest nazwą jednego z typów osobowości chwiejnej emocjonalnie. Są dwie odmiany. Typ impulsywny i właśnie typ borderline (graniczny).
O co chodzi z tym pograniczem? Już tłumaczę. Pojęcie to zostało wprowadzone w XX wieku, a określano nim osoby, których problemy psychiczne mieściły się pomiędzy zaburzeniami psychotycznymi, a nerwicowymi, jednak nie następowało pogorszenie na tyle wielkie, aby można było mówić o schizofrenii. Nastrój osób posiadających to zaburzenie mimo, że bardzo zmienny, to jednak określany jest jako stabilny. Jest to pojęcie tzw. ,,stabilnej niestabilności". Charakterystycznymi cechami osób z zaburzeniem osobowości borderline są też m.in. uczucie pustki, niespełnienia, zaburzenia tożsamości, strach przed odrzuceniem/porzuceniem.

Kryteria diagnostyczne:
Jak diagnozowana jest osobowość typu borderline? Żeby można było mówić o w ogóle osobowości chwiejnej emocjonalnie spełnione muszą być co najmniej trzy spośród poniższych czynników:
  • Niestabilność emocjonalna
  • Brak kontroli impulsywnych zachowań
  • Tysiące myśli w głowie
  • Duże napięcie wewnętrzne
  • Wroga postawa względem innych ludzi
  • Wybuchy gwałtownych zachowań
  • Chęć wyżycia się na innych
  • Ogólna nienawiść

Na diagnozę borderline oprócz trzech cech z powyższych składają się co najmniej dwa objawy spośród takich jak:

  • Niepewność co do obrazu ja (zaburzenie w obrębie self image) oraz co do wewnętrznych celów i preferencji
  • Podświadome dążenie do bycia uwikłanym w niestabilne, a często i toksyczne związki/relacje
  • Nadmierne wysiłki, próby trzymania przy sobie ludzi spowodowane strachem przed porzuceniem
  • Groźby i zachowania autodestrukcyjne
  • Chroniczne uczucie pustki

Jeżeli wybralibyśmy się do specjalisty (psychologa/psychoterapeuty/psychiatry) to jeśli podczas diagnostyki wykażemy te objawy to najprawdopodobniej postawiona nam zostanie diagnoza właśnie borderline.
!WAŻNE: Ostateczną diagnozę stawia psychiatra!


Inne objawy:
  • Kłótliwość
  • Huśtawka nastroju z byle powodu
  • Idealizowanie aktualnego partnera
  • Strach przed porzuceniem
  • Skłonności do samouszkodzeń
  • Próby samobójcze
  • Zaburzenia odżywiania
  • Zachowania niebezpieczne (np. jazda samochodem, narkotyki, przygodny seks)
  • Czarno-białe postrzeganie świata
  • Łatwe popadanie w skrajności
  • Objawy psychotyczne (omamy, urojenia i/lub dezorganizacja)
Borderline, a choroby psychiczne:
Czy jest jakaś różnica? Ano jest i to nawet spora. Borderline jest zaburzeniem osobowości. No właśnie - zaburzeniem. Nie chorobą. Na czym polega różnica? Choroby psychiczne są związane z nadmiarem lub też brakiem wystarczającej ilości jakiejś substancji w mózgu np. dopaminy, serotoniny czy też noradrenaliny. Dlatego też wysoką skuteczność w ich leczeniu ma farmakoterapia. Jeśli natomiast chodzi o zaburzenia to sprawa jest nieco inna. W zaburzeniach wszystko jest jak należy, ale nie tak jak trzeba. Starając się to wytłumaczyć w miarę zrozumiale... Chodzi o to, że nie stoją za nimi żądne nadmiary lub niedobory. Ilość się zgadza. Po prostu wszystko jest ,,wymieszane" i z pomocą psychoterapii trzeba to ,,poustawiać" w odpowiednich miejscach. Trochę tak jak puzzle ;)
Co do chorób psychicznych jest też jedna kwestia, a mianowicie - to, że posiadamy zaburzenie wcale nie znaczy, że nie możemy na nic zachorować. Zaburzenie osobowości typu Borderline bardzo lubi chodzić w parze z m.in.
  • zaburzeniami odżywiania
  • stanami lękowymi
  • zaburzeniami nastroju (np. depresja, choroba afektywna)
  • zaburzeniami somatycznymi
  • uzależnieniami
Leczenie:
Jako, że borderline nie jest chorobą, a zaburzeniem to farmakoterapia ma charakter jedynie wspomagający. Leki są stosowane w celu zmniejszenia wahań nastroju. Ze względu na skłonności do uzależnień osób z tym zaburzeniem bardzo żadko stosuje się leki uspokajające, a już w szczególności te na bazie benzodiazepiny. Chorym najczęściej przepisuje się leki SSRI, leki przeciwpsychotyczne lub też tzw. stabilizatory nastroju.
Podstawową metodą leczenia borderline jest psychoterapia, która ma nauczyć osoby z tego typu osobowością radzić sobie ze swoimi emocjami, a także ułatwić im funkcjonowanie w społeczeństwie, w relacjach lub też związkach. Najbardziej zalecanymi są terapia psychoanalityczna lub też terapia dialektyczno-behawioralna.

Autoagresja:
Bardzo często osoby cierpiące na zaburzenie borderline mają problemy z wszelkimi formami autoagresji. Według statystyk 70-75% dokonuje samouszkodzeń oraz około 70% ma próbę samobójczą. Samobójstwa dokonuje około 10% z BPD.
Dodatkowo 50-80% angażuje się w różnego typu ryzykowne zachowania np. nadużywanie różnych substancji psychoaktywnych
Ciekawostki:
  • jednym z często używanych przykładów używanych w celu wytłumaczeniu studentom zaburzenia osobowości Borderline jest przemiana Anakin'a Skywalker'a w Darth Vader'a (Gwiezdne Wojny)
  • większość cierpiących z powodu tego zaburzenia zmaga się także z innymi problemami psychicznymi lub też uzależnieniami
  • niektórzy z zaburzonych doświadczają psychoz
  • większość z nich wcale nie szuka uwagi i nie lubuje się w manipulacji
  • często ludzie z BPD nie chcą się leczyć poprzez związaną z tym zaburzeniem stygmatyzację
  • podczas, gdy część osób z tym zaburzeniem łatwo wpada w gniew, to druga część jest płaczliwa i powściągliwa
  • niektórzy z zaburzonych uwielbiają spędzać czas w samotności
  • w internecie jest mnóstwo tekstów niesłusznie zniechęcających do kontaktów z osobami z tym zaburzeniem (dotyczy to głównie osób, które podjęły się leczenia i pracują nad sobą)
  • osoby te wcale nie są niebezpieczne
  • bliskim osoby z tym zaburzeniem na pewno nie jest łatwo, jednakże jest to nieporównywalny ciężar do tego, który ma zaburzony sam ze sobą

To byłoby tyle na ten temat. Pamiętajcie, że zawsze należy okazywać takim osobom wsparcie i zrozumienie, a także, że nie są ani niebezpieczni, ani gorsi od innych, ani też niewarci znajomości. Osoby z tym zaburzeniem mogą być równie niesamowite, co te w pełni zdrowe :D

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ I WSZYSTKICH GORĄCO POZDRAWIAM! 😘

6 komentarzy:

  1. Ciekawy wpis. Mam wrażenie, że co raz więcej osób jest diagnozowanych z tym zaburzeniem, ale my nadal niewiele o nim wiemy...

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Szacuje się, że na borderline cierpii 0,2–2,8% populacji ogólnej i ta diagnoza stanowi około 50% stwierdzanych zaburzeń osobowości także, faktycznie są to spore liczby biorąc pod uwagę ilość osób na świecie, a tak jak stwierdziłaś nie wiadomo na jego temat zbyt wiele, a większość naszej ,,wiedzy" jest oparta na stereotypach

      Usuń
  2. Przy właściwie dokonanej diagnozie można pomóc takim osobom, jak również wspomóc ich bliskich.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. To prawda, aczkolwiek jest to długa i ciężka praca

      Usuń
  3. Bardzo dobry, merytoryczny wpis. Nie zdajemy sobie sprawy, ile osób wokół nas boryka się z takimi problemami

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękuję, bardzo mi miło :)

      Dlatego też ważne jest uświadamianie ludzi, że każdy ma swoje problemy, a niektóre z nich mają już charakter zaburzeń psychicznych lub chorób

      Usuń